Petrol fiyatlarını etkileyen gelişmeler ülke ekonomileri kadar piyasa aktörlerinin de odağındadır. Özellikle petrol emtiasının siyah altını olarak adlandırılmasında petrolün kıt kaynak olması, ülke ekonomilerinde çok geniş yelpazede talebinin fazla olması etkili oluyor.
Petrolün halen benzin ve mazot olarak otomobilden uçaklara kadar ulaşımda kullanılmasıyla birlikte endüstride de 80 binden fazla alanda kullanılıyor. Ayrıca petrokimyanın tartışmasız ana maddesidir. Petrol ticaretinin bu kadar güçlü olması da finans piyasalarında petrol fiyatlarına yatırımı cazip kılıyor. Peki, petrol fiyatlarını etkileyen faktörler neler?
Petrol fiyatına etki eden temel faktörler
Küresel piyasaların siyah altını değerli emtiası petrol fiyatlarını etkileyen gelişmeler arasında arz-talep dengesi, jeopolitik riskler, emtia piyasalarında yaşanan spekülatif hareketler, Amerikan Doları, ekonomik büyüme ve daralma, OPEC politikaları, stoklar, sektörel yatırımlar, alternatif enerji kaynakları sayılabilir.
Arz-talep dengesi
Petrol rezervlerine sahip ülkeler de yaşanan gelişmeler arz tarafında artmaya veya azalmaya sebep olabiliyor. Petrol arzının kısalması ya da artırılması, petrol kuyularında jeopolitik risklere bağlı oluşacak sorunlar arz tarafını tamamen etkiliyor. Arz artınca petrol fiyatı düşerken arz azalınca petrol fiyatı yükseliyor.
Talep tarafında ise; petrol rezervleri olmayan ya da yeterli olmayan petrol ihracatçısı ülkelerde büyüme, sektörel yatırımlar gibi gelişmeler talep tarafını güçlendirir. Mali krizler, endüstriyel talep azlığı gibi gelişmeler ise petrole olan talebi kısar. Bu durumda petrol fiyatları düşüşe geçer. Özetle petrol arz talep dengesi petrol fiyatlarını etkileyen en güçlü faktördür.
Jeopolitik riskler
Jeopolitik riskler genellikle petrol üreticisi ülkelerde oluşan ekonomik –siyasi-politik- doğal felaketler gibi gelişmeleri kapsar. Dünyanın en büyük petrol ülkeleri ABD, Suudi Arabistan, Nijerya, İran, Libya, Azerbaycan, Brezilya, Venezüella, Kuveyt, Rusya gibi ülkelerin petrol politikaları ve petrol üretimini etkileyen gelişmeler takip edilmelidir.
Petrol fiyatı Amerikan Doları ilişkisi
Petrol fiyatının Amerikan Doları üzerinden oluşması, dolar fiyatında oluşan yükseliş ve düşüşlerde petrol fiyatlarını da etkiler. Amerikan dolarının diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesi petrol fiyatını aşağı çekerken aksi durumda petrol fiyatı yükselir.
OPEC politikaları ve petrol fiyatları
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü olan OPEC’in kararları petrol fiyatlarını etkileyen önemli gelişmeler arasındadır. Çünkü dünyanın en büyük petrol üreticileri olan ülkeler bu derneğe üyedir ve bu derneğin kararları petrol arzını artıran yada kısan güce sahiptir. Bu çerçevede de OPEC politikaları ve kararları takip edilmelidir.
Finans piyasalarında petrol ürünleri ve petrol işlemleri
Emtia piyasalarında petrol opsiyon sözleşmeleri, fonları ve cfd ürünlerinde yaşanan spekülatif hareketler petrol fiyatlarını etkileyen faktörler arasındadır. Çünkü kimi zaman petrol kontratlarında oluşan spekülatif hareketler spot piyasanın üzerinde olur. Öyle ki kaldıraçlı işlemler ve emtia borsalarının hacmi spot piyasanın çok üstünde oluşur. Ayrıca Forex piyasasında ham ve Brent petrol dahil çok zengin petrol türev ürünlerinde işlem yapılıyor olması da spekülatif kazanç elde etmek isteyen yatırımcılar için potansiyel getiri ortamları oluşturur bu bapta da bu piyasalar da petrol fiyatlarını etkileyen faktörler arasındadır.
Petrol emtialarında yatırım fırsatlarını değerlendirmek istiyorsanız daha fazla bilgi için yatırımcı dostu GCM Menkul Kıymetler ’in gcmyatirim.com.tr/forex/ adresini ziyaret edebilirsiniz.